| 1 |
62. Kab byutu vylks seits i koza dzeiva. |
62. Kab bŷutu wŷłks sīejts i koza dziējwa. |
62. Żeby był wilk syty i koza żywa. |
|
|
|
|
| 2 |
63. Kab kačeine nalaksteitu, to i kuojeņas naizlaustu. |
63. Kab kāczejnia nā-łakstiejtu, to i kōjenias na-iz łaustu. |
63. Gdyby koteczka nie skakała, to i nóżki nie złamałaby. |
|
|
|
|
| 3 |
64. Kab oklys nabyutu, to ceļa navaicuotu. |
64. Kab ōkłys nā bŷutu, to ciēla nā-wajcotu. |
64. Gdybym ślepym nie był, to drogi nie pytałbym. |
|
|
|
|
| 4 |
65. Kačš [kačs] vacumā, a nogi osumā. |
65. Kāczsz wacumā, a nōgi osumā. |
65. Kot w starości, a pazury w ostrości. |
|
|
|
|
| 5 |
66. Ka kuce nadūs, suņc [suņs] napajims. |
66. Kā kūcia nā-duś, sūńć nā-pajimś. |
66. Jeśli suczka nie da, pies nie weźmie. |
|
|
|
|
| 6 |
67. Ka namuoki, to nazasauņ. |
67. Kā nā mōki, to nā-za-sauń. |
67. Jeśli nie umiesz, to się nie wysuwaj. |
|
|
|
|
| 7 |
68. Ka namuoki runuot, to lobuok klus. |
68. Kā nā-moki rūnot’, to łōbok kłūś. |
68. Jeżeli nie umiesz mówić, to lepiej milcz. |
|
|
|
|
| 8 |
69. Kai dzeivoji, taidu i golu pajam. |
69. Kaj dziējwoji, tajdu i gōłu pājam. |
69. Jak żyjesz, taki i koniec weź. |
|
|
|
|
| 9 |
70. Kai leļs kur īt, tī i ūlu nūsviež. |
70. Kaj lēls kur īt, ti i ūłu nū-śwież. |
70. Jak lelek gdzie idzie, tam i jaja wyrzuca. |
|
|
|
|
| 10 |
71. Kaidā ticeibā pīdzymi, taidā i nūmierst. |
71. Kajdā ticiejbā pī-dzymi, tajdā i nū-mierst’. |
71. W jakiej wierze urodziłeś się, w takiej i umieraj. |
|
|
|
|
| 11 |
72. Kai pakluosi vītu, tai i acaguļsīs [atzaguļsīs]. |
72. Kaj pā-kłosi wītu, taj i ācagulsiś. |
72. Jak pościelesz miejsce, tak i wyśpisz się. |
|
|
|
|
| 12 |
73. Kai puorkuopi suni, tai puorkuop i asti. |
73. Kaj pōr-kopi sūni, taj pōr-kop i āśti. |
73. Jak przelazłeś psa, tak przeleź i ogon. |
|
|
|
|
| 13 |
74.Kai pylna kliets maizes, to vysi saiminīki. |
74. Kaj pŷłna klēt’s mājzias, to wŷsi sajminiki. |
74. Jak pełny śpichrz chleba, to wszyscy gospodarze; -t.j. że są gospodarzami. |
|
|
|
|
| 14 |
75. Kai suņam svīd kaulu acīs, kauna naprūt. |
75. Kaj sūniam śwīd’ kāułu āciś, kāuna nā-prut. |
75. Jak psu rzucasz kość w oczy, wstydu nie rozumie. |
|
|
|
|
| 15 |
76. Kai suņam slīkys tak. |
76. Kaj sūniam ślīkys tāk. |
76. Jak psu ślina ciecze. |
|
|
|
|
| 16 |
77. Kai zierns sīnā nalein. |
77. Kaj zierns sinā nā-lejn. |
77. Jak groch w ścianę nie lezie. |
|
|
|
|
| 17 |
78. Kam nasuop, tys navaid. |
78. Kam nā-sōp, tys nā-wajd’. |
78. Kogo nie boli, ten nie jęczy. |
|
|
|
|
| 18 |
79. Kam suop, tys i vaid. |
79. Kam sōp, tys i wajd’. |
79. Kogo boli, ten i jęczy. |
|
|
|
|
| 19 |
80. Kam laime, to i naradzama [naradzadams] sātā īt, a kam nava laimes, to i maklādams naatrass. |
80.Kam łājmia, to i nā-radzama [!] satā īt, a kam nāwa łājmias, to i mākładams nā-atraśś. |
80. Komu szczęście, to i niewidziane do domu idzie, a kto nie ma szczęścia, to i szukając nie znajdzie. |
|
|
|
|
| 20 |
81. Kam loba mēle, tam i tāva zeme. |
81. Kam łōba miēla, tam i tāwa ziēmia. |
81. Komu dobry język, temu ojca ziemia. |
|
|
|
|
| 21 |
82. Kas agri ceļās, tam Dīvs dūd. |
82. Kas āgri ciēlaś, tam Dīus dūd’. |
82. Kto rano wstaje, temu Bóg daje. |
|
|
|
|
| 22 |
83. Kaids viers [vierss] nalaksteja, aby muni teleni beja. |
83. Kājds wiērś nā-łakstieja, aby mūni tiēleni biēja. |
83. Jaki byk nie skakał, aby moje cielęta były. |
|
|
|
|
| 23 |
84. Kas da kuo, a čygans da galis. |
84. Kas da kō, a czygans da gālis. |
84. Kto do czego, a cygan do mięsa. |
|
|
|
|
| 24 |
85. Kas kam pateik, a kačam tauki. |
85. Kas kam pātiejk, a kāczam tāuki. |
85. Co komu podoba się, a kotowi sadło. |
|
|
|
|
| 25 |
86. Kas nu vazuma nūkryta, tys izgaisa. |
86. Kas nu wāzuma nū-kryta, tys īz-gajsa. |
86. Co z wozu spadło, to przepadło. |
|
|
|
|
| 26 |
87. Kas vylka mutē, tys i vylka čūkstā. |
87. Kas wŷłka mutiā, tys i wŷłka czukstā. |
87. Co w wilka gębie, to i w wilka d….. |
|
|
|
|
| 27 |
88. Kuo oklys raudātu, kab ceļu radzātu? |
88. Kō ōkłys rāudatu, kab ciēlu rādzatu? |
88. Czemuby ślepy płakał, gdyby drogę widział? |
|
|
|
|
| 28 |
89. Koč iz kokla mītu tēs. |
89. Kocz iz kōkła mītu tiāś. |
89. Choć na karku drąg ciosaj. |
|
|
|
|
| 29 |
90. Koč nadajēššona [nadaēsšona], bet vīgla dzeivošona. |
90. Kocz nadajēszszona, bet wīgła dziējwoszona. |
90. Choć niemość jedzenia, ale lekkie życie. |
|
|
|
|
| 30 |
91. Koč uozs, kab toļko ar buordu. |
91. Kocz ōźs, kab tolko ar bōrdu. |
91. Choć kozioł, żeby tylko z brodą. |
|
|
|
|
| 31 |
92. Koč treis dīnas da smierts, apsaženejūs. |
92. Kocz trējs dīnas da śmiert’ś, ap-sa-żeniejus. |
92. Choć trzy dni do śmierci, ożeniłem się. |
|
|
|
|
| 32 |
93. Klausīs ar ausīm, a na ar muti. |
93. Kłāusiś ar āusim, a na ar mūti. |
93. Słuchaj (z) uszami, a nie (z) gębą. |
|
|
|
|
| 33 |
94. Klusoa cyuka vysod dzīļuok saknes rūk. |
94. Kłūsoa cŷuka wŷsod dzīlok sākniaś rūk. |
94. Cicha świnia zawsze głębiej korzenie ryje. |
|
|
|
|
| 34 |
95. Klusyjs [klusījs] iudiņs dziļuos muolas izraun. |
95. Kłūsyjs jīudińs dzīlos mōłas īz-raun. |
95. Cicha woda głębokie brzegi wyrywa. |
|
|
|
|
| 35 |
96. Kraklys tyuļuok nekai sveita. |
96. Krākłys tŷulok nekāj świējta. |
96. Koszula bliżej niżli świta. |
|
|
|
|
| 36 |
97. Krūgā byut i kab brandivīna nadzert. |
97. Krugā bŷut i kab brāndiwina nā dziart’. |
97. W karczmie być i żeby wódki nie pić! |
|
|
|
|
| 37 |
98. Kū ar acīm redzi, kab tyuleņ i byutu! |
98. Ku ar ācim redzi, kab tŷuleń i bŷutu! |
98. Co oczami widzi, żeby wraz i było! |
|
|
|
|
| 38 |
99. Kū ar spolvu īroksta, tuo ar ciervi naizciersi. |
99. Ku ar spōłwu ī-roksta, to ar ciērwi nā-iz-ciersi. |
99. Co (z) piórem się napisze, tego (z) siekierą nie wyrąbiesz. |
|
|
|
|
| 39 |
100. Kū duraks samojtuos [samaituos], tuo i gudryjs napapruovēs. |
100. Ku dūraks sāmojtoś, to i gūdryjs nā-paprowieś. |
100. Co dureń zepsuje, tego i mądry nie poprawi. |
|
|
|
|
| 40 |
101. Kū nadziers dūmoj, tū pīdziers runoj. |
101. Kū nādziers dūmoj, tu pīdziers rūnoj. |
101. Co nienapity myśli, to pijany gada. |
|
|
|
|
| 41 |
102. Kū pa muti izlaiz [izlaiž ?], tū pa nuosīm sajam atpakaļ. |
102. Kū pa mūti īz-łajz [!], tu pa nōsim sājam ātpakal. |
102. Co gębą wypuści, to nozdrzami weźmie napowrót. |
|
|
|
|
| 42 |
103. Kū pa muti izlaizsi, tuo ar mēli nasagiusi. |
103. Kū pa mūti īz-łajzsi, to ar miēli nā-sagiusi. |
103. Co gębą wypuścisz, tego językiem nie złapiesz. |
|
|
|
|
| 43 |
104. Ka eilyns nu maisa lein uora. |
104. Ka ējłyns nu mājsa lējn ōra. |
104. Jak szydło z worka wyłazi. |
|
|
|
|
| 44 |
105. Kū turu, tū dūdu, a kuo navā, tuo pribačej! |
105. Kū tūru, tu dūdu, a ko nāwa, to prībaczej! |
105. Co mam, to daje, a czego nie ma, to wybaczaj. |
|
|
|
|
| 45 |
106. Kungs nu tevis byutu, kab tev kunga svuorki. |
106. Kūngs nu tiēwiś bŷutu, kab tiēu kūnga sworki. |
106. Pan z ciebie byłby, gdyby ci pańskie ubranie. |
|
|
|
|
| 46 |
107. Kungu teļš, sātas bārns. |
107. Kūngu tiēlsz, sātas bārns. |
107. Pańskie ciele, wiejskie dziecko. |
|
|
|
|
| 47 |
108. Kur daudz muošu, tī bārns bez daguna. |
108. Kur dāudź mōszu, tī bārns bez dāguna. |
108. Gdzie wiele matek, tam dziecko bez nosa. |
|
|
|
|
| 48 |
109. Kur dzerās, tī i lejās. |
109. Kur dziēras, tī i lējas. |
109. Gdzie się pije, tam się i leje. |
|
|
|
|
| 49 |
110. Kurs Dīvs maņ radeja, tys mani globuos. |
110. Kurs Dīus māń rādieja, tys mani głoboś. |
110. Który Bóg mię stworzył, ten mię będzie strzegł. |
|
|
|
|
| 50 |
111. Kur čorts navar, tī buoba paleidz. |
111. Kur czorts nā-war, tī bōba pālejdz. |
111. Gdzie djabeł nie może, tam baba pomoże. |
|
|
|
|
| 51 |
112. Kur syudi, tī i maize. |
112. Kur sŷudi, tī i majzia. |
112. Gdzie gnoje, tam i chleb. |
|
|
|
|
| 52 |
113. Kur myusu navā, tī i teli madu dzer, a kur mes esam, tī i pašim navā. |
113. Kur mŷusu nāwa, tī i tiēli mādu dzier, a kur mies ēsim, tī i pāszim nāwa. |
113. Gdzie nas nie ma, tam i cielęta miód piją, a gdzie my jesteśmy, tam i samym nie ma. |
|
|
|
|
| 53 |
114. Kur mudri struodoj, tī oklus dzymdynoj. |
114. Kur mūdri strōdoj, tī ōkłus dzymdynoj. |
114. Gdzie nagle robią, tam ślepych rodzą. |
|
|
|
|
| 54 |
115. Kurs putneņč [putneņš] ogruok ceļās, tys dreižuok gnezeiti nūslauka, a kurs ilgi guļ, tys sauleitē zuovoj [žuovoj]. |
115. Kurs pūtnieńcz ōgrok ciēlas, tys drējżok gniāziejti nū-słauka, a kurs īłgi gul, tys saulejtiā zōwoj. |
115. Który ptaszeczek wcześniej wstaje, ten prędzej dzióbeczek obciera, a który długo śpi, ten na słoneczku ziewa. |
|
|
|
|
| 55 |
116. Kvastuns ar boguotu leidzans. |
116. Kwāstuns ar bōgotu lējdzans. |
116. Chełpliwy z bogatym równy. |
|
|
|
|