| 1 |
5. Kai zvieri pi spovids guoja. |
5. Kaj źwieri pi spowids goja. |
5. Jak zwierzęta szły do spowiedzi. |
5. The animals went to confession |
|
|
|
| 2 |
Kačš [kačs] daudzi pīgrākuoja, izguoze saimijnīcai [saiminīcei] kriejumu boikeņu, guoja iz spovids, satyka zači. |
Kaczsz daŭdzi pi-grakoja, iz-gozia sajmijnicaj kriejumu bojkieniu, goja iz spowids, sa-tyka zaczi. |
Kot wiele nagrzeszył, przewrócił gospodyni maśnicę śmietany, poszedł do spowiedzi, spotkał zająca. |
A cat had committed many sins, it had spilt the mistress' cream pot. The cat went to confession and met a hare. |
|
|
|
| 3 |
Začš [začs] soka: Kačeit, bruoleit, kur tu eji? " – |
Zaczsz soka: Kaczejt', brolejt', kur tu eji?" – |
Zając mówi: „Kotku, bratku, gdzie ty idziesz?” – |
"Dear brother cat, where are you going?" said the hare. |
|
|
|
| 4 |
"Imu iz spoveds!" – |
"Imu iz spowieds!" – |
„Idę do spowiedzi!” – |
"I am going to confession!" |
|
|
|
| 5 |
"Kū tu padarieji?" – |
"Ku tu pa-darieji?" – |
„Co zrobiłeś?” – |
"What did you do?" |
|
|
|
| 6 |
"Izguožu saiminīcai kriejumu!" – |
"Izgożu sajminicaj kriejumu!" – |
„Przewróciłem gospodynie śmietanę!” – |
"I spilt the mistress' cream!" |
|
|
|
| 7 |
"Nu, i es sagrešieju", soka začš [začs], – |
"Nu, i eś sa-grieszeju", soka zaczsz, – |
„No, i ja zgrzeszyłem” mówi zając, – |
"Well, I too have sinned", said the hare. |
|
|
|
| 8 |
"es saimijnīkam [saiminīkam] daudz auzu apjēžu [apiežu], – |
"eś sajmijnikam daŭdź aŭzu ap-jeżu, – |
„ja gospodarzowi dużo owsa zjadłem, – |
"I ate much of the farmer's oats, |
|
|
|
| 9 |
vajag i maņ īt iz spovids!" – |
wajag i mań it iz spowids!" – |
trzeba i mnie iść do spowiedzi!” – |
I too have to go to confession!" |
|
|
|
| 10 |
Nu, īt ji obadiv, – |
Nu, it ji obadiu, – |
No, idą obydwa – |
So the two of them went along |
|
|
|
| 11 |
īt, īt, sateik lopsu, – |
it, it, satiejk łopsu – |
idą, idą, spotykają liszkę, – |
and after a while they met a fox |
|
|
|
| 12 |
"Kur jius ejat, kačeit, začeit?" – |
"Kur jiŭs ejat, kaczejt, zaczejt?" – |
„Gdzie wy idziecie kotku, zajączku?” – |
"Where are you going, cat and hare?" |
|
|
|
| 13 |
"Ak, kūmeņ lapseņ, mes daudz sagrešējom, īmam iz spovids!" – |
"Ak, kumień łapsień, mies daŭdź sa-grieszejom, imam iz spowids!" – |
Ach, kumosiu liszko, myśmy dużo zgrzeszyli, idziemy do spowiedzi!” – |
"Ah, dear fox, we have sinned so much, we are going to confession!" |
|
|
|
| 14 |
"Kū jius padarējat [padarējot]"? – |
"Ku jiŭs pa-dariejat?" – |
„Coście zrobili?” |
"What did you do?" |
|
|
|
| 15 |
Nu, kačž [kačs] soka, ka izguoze kreimu, a začš [začs] apjēde [apēde] auzu. – |
Nu, kaczsz soka, ka iz-gozia krejmu, a zaczsz ap-jedia aŭzu. – |
Kot mówi, że przewrócił śmietanę, a zając, że zjadł owies. – „ |
Well, the cat said it had spilt the cream, but the hare had eaten oats. |
|
|
|
| 16 |
"I maņ lyli grāki", soka lopa, – |
"I mań łyli graki", soka łopsa, – |
I u mnie wielkie grzechy”, mówi liszka, – |
"I have great sins, too", said the fox, |
|
|
|
| 17 |
"es daudz suni muonieju, – |
"eś daŭdź suni monieju, – |
„ja dużo psów oszukałam, – |
"I cheated on the dog a lot, |
|
|
|
| 18 |
es īšu leidza!" – |
eś iszu łejdza!" – |
ja pójdę razem!” – |
I'll go with you!" |
|
|
|
| 19 |
Īt vysi treis, sateik vylku. |
It wysi trejs, satiejk wyłku. |
Idą wszystko troje, spotykają wilka. |
The three of them went on and met a wolf. |
|
|
|
| 20 |
"Kur jius ejat, začeit, kačeit, kūmeņ-lapseņ?" – |
"Kur jiŭs ejat, zaczejt', kaczejt', kumień-łapsień?" – |
„Gdzie wy idziecie, zajączku, kotku, kumosiu – liszko? – |
"Where are you going, dear hare, cat and fox?" |
|
|
|
| 21 |
"Iz spovids!" – |
"Iz spowids!" – |
„Do spowiedzi!” – |
"To confession!" |
|
|
|
| 22 |
"Kū jius padarējat [padarējot]?" – |
"Ku jiŭs pa-dariejat?" – |
„Coście wy zrobili? – |
"What did you do?" |
|
|
|
| 23 |
"Mes tū i tū padarējom, – |
"Mies tu i tu pa-dariejom, – |
„ Myśmy to i to zrobili, |
"We did this and this, |
|
|
|
| 24 |
navar pacīst nu grāku!" – |
na war pacijśt nu graku!" – |
grzechy nie dają nam spokoju!” – |
we can't endure our sins!" |
|
|
|
| 25 |
"I es vainīgs", soka vylks, |
"I eś wajnigs", soka wyłks, |
„I ja dużo winien”, mówi wilk, |
"I am guilty, too", said the wolf, |
|
|
|
| 26 |
"es daudz vušku nūžmaudzs, es īšu leidza!" – |
"eś daŭdź wuszku nu-żmaŭdźś, eś iszu lejdza!" – |
„ ja dużo owiec zadusiłem, pójdę razem! – |
"I killed a lot of sheep, I'll come with you!" |
|
|
|
| 27 |
Ī vysi četri, – |
It wysi czetri, – |
Idą wszystko czworo, |
The four of them went along, |
|
|
|
| 28 |
sateik luoci, – |
sa-tiejk łoci, – |
spotykają niedźwiedzia, |
they met a bear, |
|
|
|
| 29 |
vaicoj luocs: "Kur jius ejat?" – |
wajcoj łoćś: "Kur jiŭs ejat?" – |
pyta niedźwiedź: Gdzie wy idziecie? – |
the bear asked: "Where are you going?" |
|
|
|
| 30 |
"Iz spovids! sagrešejom mes daudz, – |
"Iz spowids! sa-grieszejom mies daŭdź, – |
„Do spowiedzi! zgrzeszyliśmy dużo, – |
"To confession! We sinned a lot, |
|
|
|
| 31 |
kačš [kačs] apguoze kriejumu, začž [začs] apjēde [apēde] auzu, lopsa suni muoniejuse, vylks vušku nužņaudzs, vysi vainīgi!" – |
kaczsz ap-gozia kriejumu, zaczsz ap-jedia aŭzu, łopsa suni moniejusia, wyłks wuszku nużniaudźs, wysi wajnigi!" – |
kot przewrócił śmietanę, zając zjadł owies, liszka psy zwodziła, wilk owce dusił, wszyscy winni!” – |
the cat spilt the cream, the hare ate oats, the fox cheated the dog, the wolf killed sheep, we are all guilty!" |
|
|
|
| 32 |
Luocs soka: "Es īšu leidza, es daudz kumeļu apiežu!" – |
Łoćś soka: "Eś iszu lejdza, eś daŭdź kumielu ap-jeżu!" – |
Niedźwiedź mówi; Pójdę z wami, ja dużo źrebaków pożarłem!” – |
The bear said: "I am coming with you, I ate many foals!" |
|
|
|
| 33 |
Īt vysi pīci, – |
It wysi pici, – |
Idą wszyscy pięcioro, – |
The five of them went on, |
|
|
|
| 34 |
īt,īt, daīt pi dzilis dūbis, navar puorīt. |
it, it, dait pi dzilis dubiś, na war por-it. |
idą, idą, przychodzą do głębokiej jamy, nie można przejść. |
they walked for a long time and came to a big pit which they couldn't cross. |
|
|
|
| 35 |
Soka kačš [kačs]: "Es jiusim tyltu pataisēšu, kab puorītu!" |
Soka kaczsz: "Eś jiŭsim tyłtu pa-tajsieszu, kab por-itu!" |
Mówi kot: „Ja wam most zrobię, żeby przejść!” |
The cat said: "I'll make a bridge for you to cross!" |
|
|
|
| 36 |
Pajēme, puorlyka kuorti, pats parguoja, a začš [začs], vylks, lopsa i luocs, vysi īkrita vydā i navar jim tim tikt uora. |
Pa-jemia, porłyka korti, pat's par-goja, a zaczsz, wyłks, łopsa i łoćś, wysi i-krita wydâ i na war jim tim tikt ora. |
Wziął, położył drąg, sam przeszedł, a zając, wilk, liszka i niedźwiedź wszyscy wpadli do środka i nie mogli się wydostać. |
He took a pole and laid it across the pit. The cat walked across, but the hare, the wolf, the fox and the bear – they all fell into the pit and couldn't get out. |
|
|
|
| 37 |
Kū ta tagad darēškūšš [darēškūšs]? |
Ku ta tagad darieszkuszsz? |
Co teraz będą robić? |
What should they do now? |
|
|
|
| 38 |
Vini tī sēd tymā dubē, aizagrib jim āst i kū jēžškūšš [iesškūšs]? |
Wini ti siad’ tymȃ dubiȃ, ajzagrib jim aśt’ i ku jeższkuszsz? |
Siedzą tam w tej jamie, zachciewa się im jeść i co będą jeść? |
They were sitting in this pit and got hungry, but what could they eat? |
|
|
|
| 39 |
Vot lopsa soka: "Vajaga vīnu apāst, – |
Wot łopsa soka: "Wajaga winu ap-aśt', – |
Liszka mówi: trzeba jednego z nas zjeść, |
The fox said: "We have to eat one of us. |
|
|
|
| 40 |
klīksim [klīgsim], kas cīšuok aizaklīks [aizaklīgs], tū pa prīšku ēssim!" |
kliksim, kas ciszok ajza-klikś, tu pa priszku eśsim!" |
krzyknijmy, a kto najgłośniej krzyknie, tego najpierw zjemy!” – |
Let's scream, but the one that screams loudest will be the one we'll eat first!" |
|
|
|
| 41 |
Začeit aizaklīdze cīšuok, pajēme i apjēde [apēde] jū, i par šaļti otkon gribīs āst! |
Zaczejt ajza-klidzia ciszok, pa-jemia i ap-jedia ju, i par szalti otkon gribiś aśt'! |
Zajączek krzyknął najgłośniej, wzięli, zjedli go, a po chwili znów chce się jeść. |
The hare screamed the loudest, so they took him and ate him. After a while they got hungry again. |
|
|
|
| 42 |
Otkon jī klīks [klīgs], kurs aizaklīks [aizaklīgs] cīšuok – |
Otkon ji klikś, kurs ajza-klikś ciszok – |
Znowu będą krzyczeć, kto krzynie najgłośniej, – |
Again they screamed to find out who'd scream loudest – |
|
|
|
| 43 |
aizaklīdze luocs cīšuok, tū i apjēde [apēde], a losa pīvylka zam vādara juo zuornu i sagluobuoja a ka nabeja otkon kū āst, jei izvylka tuos zuornys i ād. |
ajza-klidzia łoćś ciszok, tu i ap-jedia, a łopsa piwyłka zam wadara jô zornu i sa-głoboja a ka na bieja otkon ku aśt, jej iz-wyłka tos zornys i ad. |
krzyknął niedźwiedź najgłośniej, i zjedli go, a liszka przyciągnęła pod siebie kiszki jego i schowała, a skoro znowu nie było co jeść, wyciągnęła te kiszki i je. |
this time the bear screamed loudest, so they ate him. But the fox hid the bear's bowels under his belly and when there was nothing to eat again, he pulled out these bowels and ate them. |
|
|
|
| 44 |
Vaicoa vylks: "Kū tu, kūmeņ-lapseņ, ādi?" – |
Wajcoa wyłks: "Ku tu, kumień-łapsień, adi?" – |
Pyta wilk: „Co ty, kumosiu liszko, jesz?” – |
The wolf asked: "What are you eating, dear fox?" |
|
|
|
| 45 |
"Es ādu zarnienis souvys!" |
"Eś adu zarnieniś soŭuys!" |
„Ja jem swoje kiszeczki!” – |
"I am eating my bowels!" |
|
|
|
| 46 |
"Īdūd maņ, kūmeņ, paraudzēt!" – |
"I-dud' mań, kumień, pa-raŭdziat!" – |
„Daj mnie, kumosiu, skosztować!” – |
"Give me some, friend, to try!" |
|
|
|
| 47 |
"Deļ kam? dūšu! A tu dūsi maņ sovu?" – |
"Diel kam? duszu! A tu dusi mań soŭu?" – |
Dobrze ! …. Dam! A ty mnie dasz swoich? – |
"Why not? I'll give you! But will you give me yours?" |
|
|
|
| 48 |
"Dūšu!" soka vylks. |
"Duszu!" soka wyłks. |
„Dam!” mówi wilk. |
"I will!" said the wolf. |
|
|
|
| 49 |
Lopsa īdeve jam gabaleņu, a ka jau apjēde [apēde] tuos zuornys, rozplēse vylkam vādaru, kab jam izvylktu zuornu. |
Łopsa i-diewia jam gabaleniu, a ka jaŭ ap-jedia tos zornys, rozplasia wyłkam wadaru, kab jam iz-wyłktu zornu. |
Liszka dała mu kawałeczek, a skoro zjadła te kiszki, rozdarła wilkowi brzuch, żeby mu kiszki wyciągnąć. |
The fox gave him a little bit, but when he had eaten the bowels, the fox tore off the wolf's belly in order to pull out his bowels. |
|
|
|
| 50 |
Vylks nūspruoga, lopsa apjēde [apēde] vylku. |
Wyłks nu-sproga, łopsa ap-jedia wyłku. |
Wilk zdechł, a liszka zjadła wilka. |
The wolf was done for and the fox ate the wolf. |
|
|
|
| 51 |
Nu, jau tagad golodna nabeja, toļko nu dūbis izkuopt navarēja. |
Nu, jaŭ tagad gołodna na bieja, tolko nu dubiś iz-kopt' na warieja. |
Teraz już głodna nie była, tylko z jamy wyleść nie mogła. |
Well, he wasn't hungry any more, but he still couldn't get out of the pit. |
|
|
|
| 52 |
I atskrieja strods, a jam beja bārni, tam strodam, dūbis molā, i soka lopsa tai: |
I at-skriaja strods, a jam bieja barni, tam strodam, dubis moła, i soka łopsa taj: |
I przyleciał drozd, który miał dzieci na brzegu jamy, a liszka mówi mu tak: |
A blackbird came flying by. This blackbird had children at the edge of the pit and the fox said to him: |
|
|
|
| 53 |
"Stradeņ, pīnes tu man žogoru, lai es izkuopu nu dūbis, – |
"Stradień, piniaś tu mań żogoru, łaj eś iz-kopu nu dubiś, – |
„Drozdku, przynieś ty mi gałęzi, żebym wylazła z jamy, |
"Little blackbird, fetch me twigs so that I can climb out of the pit, |
|
|
|
| 54 |
ka na pīnessi, apiežšu [apiesšu] tovys [tovus] bārns [bārnus]!" – |
ka na piniaśsi, ap-jeższu toŭys barns!" – |
jeżeli nie naniesiesz, zjem twoje dzieci!” |
if you don't, I'll eat up your children!" |
|
|
|
| 55 |
Strods pīnese daudz, daudz žogoru, cikom dūbe pylna beja, lopsa izkuope i soka tai: |
Strods piniasia daŭdź, daŭdź żogoru, cikom dubia pyłna bieja, łopsa iz-kopia i soka taj: |
Drozd naniósł dużo, dużo gałęzi, aż jama się napełniła, liszka wylazła i mówi: |
The blackbird fetched many, many twigs until the pit was filled. The fox climbed out and said: |
|
|
|
| 56 |
"Stradeņ, daboj tu maņ kū āst i dzert daboj, – |
"Stradień, daboj tu mań ku aśt i dziart' daboj, – |
„Drozdku, dostań ty mi co jeść i pić, |
"Little blackbird, bring me something to eat and drink – |
|
|
|
| 57 |
ka nadabuosi, apjēžšu [apiesšu] tovys [tovus] barns [barnus]!" – |
ka na dabosi, ap-jeższu toŭys barns!" – |
jeżeli nie dostaniesz, zjem twoje dzieci!” – |
if you don't, I'll eat up your children!" |
|
|
|
| 58 |
Strods soka: "Kur šys dabuoškys?" – |
Strods soka: "Kur szys daboszkys?" – |
Drozd mówi: „Gdzież ja co dostanę?” – |
The blackbird said: "Where should I get it?" |
|
|
|
| 59 |
"A vot brauks saimijnīks [saiminīks] iz kristobam, vezs [vess] ūlukni bļūdu i ols bucu, tupstīs tu iz bucys, |
"A wot braŭkś sajmijniks iz kristobam, wieźś ułukni bludu i ołs bucu, tupśtiś tu iz bucys, |
„A ot pojedzie gospodarz na chrzciny, powiezie jajecznicy misę i piwa beczkę – usiądź na beczce, |
"Look, there will be a farmer, going to a christening, he'll carry a dish with scrambled eggs and a keg of beer. Sit down on the keg, |
|
|
|
| 60 |
saimijnīks [saiminīks] gribēškys tevi nūgiut i apguozs bļūdu sovu i bucu |
sajmijniks gribieszkys tiewi nu-giŭt' i ap-goźś bludu soŭu i bucu |
- |
the farmer will try to catch you and knock over his bowl and the keg |
|
|
|
| 61 |
i es tūlaik pajēžšu [paiesšu] i pazadzieršu!" |
i eś tułajk pa-jeższu i paza-dzierszu!" |
a ja wtedy pojem i popiję!” – |
then I will eat and drink!" |
|
|
|
| 62 |
Nu i brauce saimijnīks [saiminīks], strods iztupa jam iz bucys, jis gribēja jū sagiut, – |
Nu i braŭcia sajmijniks, strods iz-tupa jam iz bucys, jis gribieja ju sa-giŭt', – |
No, i jechał gospodarz, drozd siadł mu na beczce, ten chciał go złapać; |
Indeed the farmer came along, the blackbird sat down on the keg, he tried to catch it – |
|
|
|
| 63 |
strods nūskrēja paceļu, a saimijnīks [saiminīks] kai syta ar rūku i par bucu, i bļūdu apguoze i bucu rozsyta, – |
strods nu-skriaja pacielu, a sajmijniks kaj syta ar ruku i par bucu, i bludu ap-gozia i bucu roz-syta, – |
drozd poleciał, a gospodarz jak uderzył ręką po beczce, tak misę przewrócił i beczkę rozbił, – |
the blackbird flew away and the farmer lashed out with his hand on the keg and knocked over the bowl and the keg – |
|
|
|
| 64 |
a lopsa paāde [paēde] i pazadziera [pazadziere]. |
a łopsa pa-adia i paza-dziera. |
a liszka pojadła i popiła. |
and the fox ate and drank. |
|
|
|
| 65 |
Soka otkon iz strodu: "Stradeņ, pasmidynoj tu mani tagad! |
Soka otkon iz strodu: "Stradień, pa-śmidynoj tu mani tagad! |
Mówi znów do drozda: „Drozdku, rozśmiesz ty mnie teraz! |
Then he said to the blackbird: "Little blackbird, now make me laugh! |
|
|
|
| 66 |
Ka napasmidynuosi, tovys bārns [bārnus] apjēžšu [apiesšu]! – |
Ka na pa-śmidynosi, toŭys barns apjeższu!" – |
Jeżeli nie rozśmieszysz, dzieci twoje zjem!” – |
If you don't, I'll eat your children!" |
|
|
|
| 67 |
"Kai šys tevi pasmidynuoškys?" – |
"Kaj szys tiewi pa-śmidynoszkys?" – |
„Jakże ja ciebie rozśmieszę?”– |
"How should I make you laugh?" |
|
|
|
| 68 |
"Ej iz kulu, tī kuļ četri dāli, pīkts tāvs vacs, – |
"Ej iz kułu, ti kul czetri dali, pikts taŭs wacs, – |
„Idź do stodoły, tam młóci czterech synów, piąty ojciec stary, - |
"Go to the threshing-floor. There are four sons threshing, the fifth person is their old father. |
|
|
|
| 69 |
tupstīs tāvam iz golvys, es pazasmīšu!" – |
tupśtiś tawam iz gołwys, eś paza śmiszu!" – |
siądź ojcu na głowę, ja się uśmieję!” – |
Sit down on the father's head and I'll laugh!" |
|
|
|
| 70 |
Nūskrēja strods iz kulu, – |
Nu skriaja strods iz kułu, – |
Poleciał drozd na boisko, |
The blackbird flew to the threshing-floor |
|
|
|
| 71 |
iztupst tāvam iz golvys, suok dāli sist ar sprigulim tāvam par golvu, – |
iz tupst tawam iz gołwys, sôk dali siśt ar sprigulim tawam par gołwu, – |
siadł ojcu na głowę a synowie zaczynają cepami bić ojcu po głowie; |
It sat down on the father's head and the sons started to hit their father on the head – |
|
|
|
| 72 |
strods nūskrēja, a tāvu dāli nūsyta. |
strods nuskriaja, a tawu dali nu-syta. |
drozd poleciał o ojca synowie zabili. |
the blackbird flew away and the sons killed their father. |
|
|
|
| 73 |
Vot lopsa i pazasmējās. |
Wot łopsa i paza-śmiejaś. |
Liszka się uśmiała. |
The fox laughed a lot. |
|
|
|
| 74 |
Cikom jei smējās, – |
Cikom jej śmiejaś, – |
Podczas gdy się śmiała, |
While he was laughing |
|
|
|
| 75 |
izdzierda suni i vaicoj: |
iz-dzierda suni i wajcoj: |
posłyszała psów i pyta: |
he heard dogs and asked: |
|
|
|
| 76 |
"austenis, kū jius dūmojat?" – |
"aŭśtieniś, ku jiŭs dumojat?" – |
„Uszka o czem myślicie?” – |
"My little ears, what do you think?" |
|
|
|
| 77 |
Mes dūmojam kab dzierdzēt, kur suni!" – |
Mies dumojam kab dzierdziat, kur suni!" – |
„Myslimy, żeby słyszeć gdzie są psy!” - |
"We think we should hear where the dogs are!" |
|
|
|
| 78 |
"Actenis, kū jius dūmojat?" – |
"Aćtieniś, ku jiŭs dumojat?" – |
„Oczka, o czem myślicie?” – |
"My little eyes, what do you think?" |
|
|
|
| 79 |
"Mes dūmojam kab redzēt, kur ola!" – |
"Mies dumojam kab riedziat, kur oła!" – |
Myślimy, żeby prędzej do nory uciec!” – |
"We think we should see where the cave is!" |
|
|
|
| 80 |
"Kuojenis, kū jius dūmojat?" – |
"Kojeniś, ku jiŭs dumojat?" – |
- |
"My little legs, what do you think?" |
|
|
|
| 81 |
"Mes dūmojam, kab mudruok ola nūbāgtu!" – |
"Mies dumojam, kab mudrok ołâ nu-bagtu!" – |
- |
"We think we should run faster to the cave!" |
|
|
|
| 82 |
"Asteiti, kū tu dūmoj?" – |
"Aśtiejti, ku tu dumoj?" – |
„Ogonku, o czem myślisz?” – |
"My little tail, what do you think?" |
|
|
|
| 83 |
"Es dūmoju, kab mani suni nastrautu [nasarautu?]!" – |
"Eś dumoju, kab mani suni na strautu!" – |
„Myślę, żeby mnie psy nie urwały!” – |
"I think the dogs shouldn't tear me up!" |
|
|
|
| 84 |
Jei ībaga olā, suni giva i atruove asti! |
Jej i-baga ołâ, suni giwa i at-rowia aśti! |
Uciekła liszka do nory, psy chwyciły i urwały jej ogon. |
He flew into his cave, but the dogs caught him and tore his tail off! |
|
|
|