| 1 |
20. Ap začeiti. |
20. Ap zaczejti. |
20. O zajączku. |
20. About the hare |
|
|
|
| 2 |
Začš [začs] guoja sīna pļautu, – |
Zaczsz goja sina plaŭtu, – |
Zając szedł siano kosić, – |
The hare went to make hay. |
|
|
|
| 3 |
īdama pļautu, pajēme mads buceņu i pļauškys jau sīnu, – |
idama plaŭtu, pajemia mâds bucieniu i plaŭszkys jaŭ sinu, – |
wziął miodu beczułkę – |
It took a keg of honey on the way and got ready to mow the hay. |
|
|
|
| 4 |
saprosa jis lopsys, i vylka, i cytu začu. |
sa-prosa jis łopsys, i wyłka, i cytu zaczu. |
zaprosił liszkę i wilki i innych zajęcy. |
It invited the fox, the wolf and other hares to go with it. |
|
|
|
| 5 |
Vot i nūīt jī i lopsa zyna, ka mads buceņā iz pļovu atneze [atnese], i jam beja tai pasceits [pasaceits], ka jau beigškūšš [beigškūšs], tūreiz ježkūšš [ieškūšs] madu! |
Wot i nu-it ji i łopsa zyna, ka mâds bucieniâ iz plowu at-niazia [!], i jam bieja taj pa-ściejts, ka jaŭ biejgszkuszsz, turiejź jeżkuszsz mâdu! |
Poszli wszyscy. Liszka wie, że miód w beczułce na łąkę przynieśli, bo tak było umówiono, że jak skończą kosić, to będą miód jeść. |
On they went, and the fox knew they were carrying a keg of honey to the field, it had been told that when they would finish, they would eat the honey! |
|
|
|
| 6 |
Vot jī pļaun, pļaun, a lopsa soka tai: |
Wot ji plaŭn, plaŭn, a łopsa soka taj: |
Zabrali się do roboty, koszą, a liszka mówi tak: |
Now they mowed and they mowed, and the fox said so: |
|
|
|
| 7 |
“Začeit, juoīt maņ kūmūs!” – |
"Zaczejt, jôit mań kumus!" – |
„Zajączku, muszę iść w kumy!” – |
“Dear hare, I have to go to be godfather!” |
|
|
|
| 8 |
Začš [začs] soka: “Nu, ej, lapseņ, ka jau tevi prosa!” – |
Zacźsz soka: "Nu, ej, łapsień, ka jaŭ tiewi prosa!" – |
Zająć mówi: „Idź, liszeczko, skoro cię proszą!” – |
Said the hare: “Well, go then, dear fox, if you have been asked!” |
|
|
|
| 9 |
Jei īt, – daīt da tuos bucenis i nūjād [nūād] vysu viersu mads, – |
Jej it, – da-it da tos bucienis i nu-jad wysu wiersu mâds, – |
Poszła liszka do tej beczułki i zjadła wszystek miód z wierzchu – |
The fox went and got to the keg and ate all the honey from above. |
|
|
|
| 10 |
paād jei mads i atskrīņ atpakaļ. |
pa-ad jej mâds i at-skriń atpakal. |
zjadła miód i przybiegła. |
Having eaten the honey it ran back again. |
|
|
|
| 11 |
Vaicoj začš [začs]: “Nu, kai ta tovam kristabārnam vuords?” – |
Wajcoj zaczsz: "Nu, kaj ta toŭam krista-barnam ŭords?" – |
Pyta zając: „Powiedz, jakże tam twemu chrześniakowi na imię?” – |
Asked the hare: “What is the name of your godchild?” |
|
|
|
| 12 |
Atsoka jei: “Viers lyzga!” – |
At-soka jej: "Wiers łyzga!" – |
Ona mu powiada: „Wierzch-zlizał!” |
Answered the fox: “Lick-the-top!” |
|
|
|
| 13 |
Nu, jis dūmuoja, ka i kristabārns jei [jai] taids ira! |
Nu, jis dumoja, ka i krista-barns jej tajds ira! |
Zając myślał, że chrześnik naprawdę tak się nazywa! |
And the hare thought that was the name of the godchild! |
|
|
|
| 14 |
Jī pļaun sīnu, a jau vysim āsti gribeis [gribīs], pļaun, kab mudruok beigt! |
Ji plaŭn sinu, a jaŭ jim wysim aśti gribiejś, plaŭn, kab mudrok biejgt! |
Koszą dalej siano, wszystkim jeść się chce, koszą, żeby prędzej skończyć! |
They mowed the hay and they got hungry already, they mowed faster in order to finish sooner! |
|
|
|
| 15 |
A lopsa soka tai: |
A łopsa soka taj: |
A liszka mówi tak: |
Said the fox: |
|
|
|
| 16 |
“Vēļ šei īškeite kūmūs!” – |
"Wial szej iszkiejtia kumus!" – |
„Muszę znowu iść w kumy!” – |
“I will go again to be godfather!” |
|
|
|
| 17 |
Nu jei nūīt, – |
Nu jej nu-it, – |
- |
So it went, – |
|
|
|
| 18 |
daskrīņ iz tū madu i izād da vyds bucenis, – |
da-skriń iz tu mâdu i iz-ad da wyds bucienis, – |
Poszła do tego miodu i zjadła do środka beczułki – |
it got the honey and ate till the middle of the keg. |
|
|
|
| 19 |
atskrīņ atpakaļ paāduse i vaicoj začš [začs]: “Nu, kai ta tovam kristabārnam vuords?” – |
at-skriń atpakal pa-adusia i wajcoj zaczsz: "Nu, kaj ta toŭam kristabarnam ŭords?" – |
przybiegła nazad, a zając pyta znowu: „Jakże na imię twojemu drugiemu chrześnikowi?” – |
Having eaten, it ran back, and the hare asked: “What is the name of your godchild?” |
|
|
|
| 20 |
Jei atsoka: “Vydys-lyzga!” |
Jej at-soka: "Wydys-łyzga!" |
Ona powiada: „Środek-zlizał!” – |
The fox answered: “Lick-the-middle!” |
|
|
|
| 21 |
Začš [začs] dūmoj, ka jei beja kūmūs! |
Zaczsz dumoj, ka jej bieja kumus! |
Zając myślał, że ona naprawdę była chrzestną matką! |
The hare thought the fox had been to a christening! |
|
|
|
| 22 |
Vot jī pļaun vysi i lopsa pļaun leidza, piec tuo, soka jei otkait: |
Wot ji plaŭn wysi i łopsa plaŭn lejdza, piec to, soka jej otkajt': |
Koszą wszyscy i liszka kosi razem, potem mówi znów: |
They mowed on, and the fox mowed as well, but then it said again: |
|
|
|
| 23 |
“Vēļ es īšu, kūmūs!” – |
"Wial eś iszu, kumus!" – |
„Jeszcze muszę iść w kumy!” – |
“I will go again, to be godfather!” |
|
|
|
| 24 |
Nu, i nūīt jei da sovys mads bucenis i izād jau vysu madu da dybyna, izāduse atīt atpakaļ, a jis otkait vaicoj, začš [začs]: |
Nu, i nu-it jej da soŭys mâds bucieniś i iz-ad jaŭ wysu mâdu da dybyna, iz-adusia at-it atpakal, a jis otkajt' wajcoj, zaczsz: |
Poszła znowu do beczułki z miodem i zjadła wszystek miód aż do dna, zjadłszy, przyszła a zająć pyta znów: |
Well it went to the honey keg and ate up all the honey to the bottom. Having eaten, it went back, and the hare asked again: |
|
|
|
| 25 |
“Nu, kai ta tovam kristabārnam vuords?” – |
"Nu, kaj ta toŭam krista-barnam ŭords?" – |
„Jakże twojemu trzeciemu chrześnikowi na imię?” – |
“So what is the name of your godchild?” |
|
|
|
| 26 |
Jei soka: “Dybyna-lyzga!” – |
Jej soka: "Dybyna-łyzga!" – |
Ona mówi: „Dno-zlizał!” – |
Answered it: “Lick-the-bottom!” |
|
|
|
| 27 |
Vot jī beidze jau pļaut, īs jau āstu, taisēškūts appļauveibys, – |
Wot ji biejdzia jaŭ plaŭt', iś jaŭ astu, tajsieszkut's applaŭwiejbys, – |
Skończyli już kosić, zając chce wyprawić dożynki, – |
Now they finished mowing and went to eat, they wanted to celebrate harvest home. |
|
|
|
| 28 |
īt, verās, tukša buceņa! |
it, wieras, tuksza bucienia! |
idą, patrzą, próżna beczułka! – |
They went and saw that the keg was empty! |
|
|
|
| 29 |
“Kas izjēds [izēds]? tū lapseņ, izjēds [izēds] madu?” – |
"Kas iz-jedś? tu łapsień, iz-jedś mâdu?" – |
„Kto zjadł? ty, liszko, zjadłaś miod? – |
“Who has eaten up [the honey]? Did you eat the honey, fox?” |
|
|
|
| 30 |
“Nā,” soka lopsa, “es naježu [naiežu]! |
"Na," soka łopsa, "eś na jeżŭ! |
„Nie,” mówi liszka „ja nie jadłam! |
“No,” said the fox, “I didn’t! |
|
|
|
| 31 |
es beju kūmūs, nu Dīn’ naježu [naiežu]!” |
eś bieju kumûs, nu Di'n' na jeżu!" |
ja byłam w kumach, dalibóg! nie jadłam!” – |
I was at a christening, by God, I didn’t eat it up!” |
|
|
|
| 32 |
Vot jī soka: “Kursim guņc [guņs] i sildēsim čūksts [čūkstus], kurs jēde [ēde], tam mads tecēs, tuo mes i apjēssim [apēssim]!” |
Wot ji soka: "Kursim guńć i sildiasim czûksts, kurs jedia, tam mâds tieciaś, tô mieś i ap-jeśsim!" |
Dopiero oni mówią: „Zapalmy ogień i grzejmy d…, kto jadł, temu miód pociecze, tego my zjemy!” |
So they said: “Let’s light a fire and warm our buttocks. We’ll find out the one who has eaten the honey, for it will flow out of him, then we’ll eat him up!” |
|
|
|
| 33 |
Sakiura [sakiure] guni, stuovē apleik i suok lopsai tecēt jau mads; |
Sa-kiŭra guni, stowia aplejk i sôk łopsaj tieciet' jaŭ mâds; |
Zapalili ogień, stanęli w koło i zaczął liszce ciec miód; |
They lit a fire and stood around it, and the honey started to trickle from the fox. |
|
|
|
| 34 |
vot jei mudri griuž sovu čūkstu pi vylka čūksta i soka tai: |
wot jej mudri griŭż soŭu czukstu pi wyłka czuksta i soka taj: |
ale ona prędko się otarła o wilka i mówi tak: |
Quickly the fox pushed its buttock onto the wolf’s buttock and said: |
|
|
|
| 35 |
“A kas? vylks vainīgs, ka jam jau mads i tak!” – |
"A kas? wyłks wajnigs, ka jam jaŭ mâds i tak!" – |
„A co? wilk winien, już u niego miód ciecze!” – |
“What’s that? The wolf is the villain, the honey is trickling from him!” |
|
|
|
| 36 |
Nu, jī pajēme, vylku nūsyta, uodu nūplēse, galis pīvuorēja i pajēde [paēde]. |
Nu, ji pa-jemia, wyłku nu-syta, odu nu-plasia, galiś pi-worieja i pa-jedia. |
Wzięli wilka, zabili, skórę złupili, mięso zgotowali i zjedli. |
So they took and killed the wolf, tore of its skin, cooked its meat and ate it. |
|
|
|
| 37 |
A lopsa i šūdīņ dzeiva mads paāduse! |
A łopsa i szudiń dziejwa mâds pa-adusia! |
A liszka i dziś żyje, najadłszy się miodu! |
But the fox, which had eaten the honey, is still alive today! |
|
|
|