Fraszki 19 (487 – 489)

Tekst źródłowy


Nazwa
Fraszki 19 (487 – 489)
Typ
bajka
Komentarz
Ulanowska 1895.
Dostęp
public
Język
łatgalski









Pozycja Transliteracja Ortograficznie Tłumaczenie PL Tłumaczenie EN Fonetyka Komentarz
1 Beja kungs cīši skūps, jis saslyma i lyka atnest, zalta buceņu, kur jam beja, tū vysu naudu nūreja pajēms i pats nūmyra. Bieja kungs ciszi skûps, jis sa-słyma i łyka at-niaśt’, załta bucieniu, kur jam bieja, tu wysu naŭdu nu-rieja pa-jemś i pat’s nu-myra. Był pan bardzo skąpy, zasłabł i kazał przynieść złota beczułkę, którą miał i wszystkie pieniądze połknął, a potem umarł.
2 Paglobuoja jū zam baznīcys i nu tuo laika, suoka tamā baznīcā bīdēt cīši, – Pa-głoboja ju zam baźnijcys i nu tô łajka, sôka tamâ baźnijcâ bidiat’ ciszi, – Schowali go pod kościołem i dotąd zaczęło w tym kościele straszyć, –
3 nakt obrozs [obrozi] vys beja apgrīsti [apgrīzti], svecis apgraustys sazalauzeitys, sabarstys. nakt’ obrozs wyss bieja ap-griśti, świeciś ap-graŭstys saza-łaŭzietys, sa-barstys. po nocy obrazy wszystkie były zawsze przewrócone, świece pogryzione, połamane, potarte.
4 Nu, vot baznīckungs apjuovēja, kas nūpilnavuos i sagius tū baili, kas tai dora, to jis jam labi aizmoksuos. Nu, wot baźnijckungs ap-jowieja, kas nu-pilnawoś i sa-giŭś tu bajli, kas taj dora, to jis jam łabi ajz-moksoś. Ksiądz ogłosił, że kto dopilnuje i złapie stracha, który to wszystko robi, to on mu dobrze zapłaci.
5 Atguoja treis puiši i soka baznīckungam, ka jī pilnavuoškūšš, a kū tu mums aizmoksuosi par tū? – At-goja trejs pujszi i soka baźnijckungam, ka ji pilnawoszkuszsz, a ku tu mums ajz-moksosi par tu? – Przyszło trzech chłopców i mówią księdzu, że będą pilnować, a co on im zapłaci za to?
6 Saka baznīckungs: „Vysim trejim dūšu pa symtam rubļu, a kas nūbēgs, tam dūšu symtu puoru žogoru!” Saka baźnijc-kungs: „Wysim trejim duszu pa symtam rublu, a kas nu-biagś, tam duszu symtu poru żogoru!” – Mówi ksiądz: „Wszystkim trzem dam po sto rubli, a kto ucieknie, temu dam sto par rózeg!” –
7 Jī vaicoj, voi varās [varēs] kartuot baznīcā? – Ji wajcoj, woj waraś kartot’ baźnijcâ? – Pytają, czy można będzie grać w karty w kościele? –
8 Baznīckungs soka: „Deļ kam? var!” – Baźnijc-kungs soka: „Diel kam? war!” – Ksiądz mówi: „Czemu nie? można! –
9 Nūguoja tī puiši iz baznīcu, pastuotēja goldu, aizdedze sveci i suoka kartuot, – Nu-goja ti pujszi iz baźnijcu, pa-stotieja gołdu, ajz-diadzia świeci i sôka kartot’, – Poszli ci chłopcy do kościoła, postawili stół, zapalili święcę i zaczęli grać w karty, –
10 div sēd suonim, a trešš [trešs] ar muguru iz oltori. diŭ siad’ sonim, a treszsz ar muguru iz ołtori. dwu siedzi bokiem, a trzeci plecami do ołtarza.
11 Ka jau daguoja pušnakts, tai tys nabašnīks i izleida nu zakristejis. Ka jaŭ da-goja pusznakt’s, taj tys nabaszniks i iz-lejda nu zakristiejis. Skoro nadeszła północ, nieboszczyk wyłazi z zakrystyi.
12 Tī divi, kur sēd suonim, tī redz, ka jis atīt, a tys trešyjs, kur ar muguru, tys naredz. Ti diwi, kur siad’ sonim, ti riadź, ka jis at-it, a tys treszyjs, kur ar muguru, tys na riadź. Ci dwaj, którzy siedzieli bokiem, widzieli, że on idzie, a ten trzeci, który plecami, ten nie widział.
13 Jī soka: „Tu jauc kartys, a mes īsim meiztu uora!” Ji soka: „Tu jaŭć kartys, a mies isim miejztu ora!” Oni mówią: „ty kartuj karty, a my pójdziemy s... na pole”. –
14 I izguoja. I iz-goja. I wyszli.
15 Jis jauc kartys, a tys nabašnīks nūstuoja aiz mugorys jam i pyuš, grib sveci appyust bet natur cik gora, kab appyust, deļ tam, ka jis nabašnīks. Jis jaŭć kartys, a tys nabaszniks nu-stoja ajz mugorys jam i pyŭsz, grib świaci ap-pyŭśt’ bet na tur cik gora, kab ap-pyŭśt’, diel tam, ka jis nabaszniks. On kartuje, a nieboszczyk stanął mu za plecami i dmucha, chce świecę zgasić, ale niema tyle duchu, żeby zgasić, dla tego, że nieboszczyk.
16 Tys puiss acaver [atzaver] atpakaļ i verās, ka stuov i soka tai iz tū puisi: Tys pujśś aca-wier atpakal i wieras, ka stow’ i soka taj iz tu pujsi: Chłopak się ogląda, a on mówi tak, temu chłopakowi:
17 „Kartoj ar manim!” – „Kartoj ar manim!” – „Graj ze mną!” –
18 Puiss atsoka: „Labi, sēstīs!” – Pujśś at-soka: „Łabi, sieśtis!” – Chłopiec odpowiada: „Dobrze, siadaj!” –
19 Tys nabašnīks sādās, suoka spēlēt – Tys nabaszniks sadas, sôka śpielat’ – Nieboszczyk siada, zaczyna grać, –
20 kai puorkartoj, tai kraukoj i izkraukoj iz golda zalta nauda, piec tuo vēļ kartoj. kaj por-kartoj, taj kraŭkoj i iz-kraŭkoj iz gołda załta naŭdu, piec tô wial kartoj. jak przegra, tak chrząka i wypluwa na stół złoty pieniądz, potem jeszcze gra.
21 Nu, i puorspēlēja vysu naudu, vysu izkraukuoja i navā jau ar kū maksuot jam! Nu, i por-śpielaja wysu naŭdu, wysu iz-kraŭkoja i nawa jaŭ ar ku maksot’ jam! Przegrał wszystkie pieniądze, wszystkie wychrząkał i niema już czem płacić.
22 Tūlaik giva tam puišam aiz cakula, a puis [puiss] jam giva aiz cakula, – Tułajk giwa tam pujszam ajz cakuła, a pujś jam giwa ajz cakuła, – Wtedy chwycił tego chłopaka za czub, a chłopak jego chwycił za czub, –
23 sazajēmuši i sēd aba divi, par tū, ka obi beja vīna spāka. saza-jemuszi i siad’ aba diwi, par tu, ka obi bieja wina spaka. złapali się i siedzą oba, gdyż obydwaj byli jednej siły.
24 Aizdzīduoja gaiļs i nateirs gors izguoja nu tuo nabašnīka, tik piersti jam atkrypa, jis i nalaiž vaļā tuo puisi, kai giva aiz motu, tai i tur. Ajz-dzidoja gajls i natiejrs gors iz-goja nu tô nabasznika, tik pierśti jam at-krypa, jis i nałajż wala tô pujsi, kaj giwa ajz motu, taj i tur. Zapiał kogut i nieczysty duch wyszedł z tego nieboszczyka, tylko palce mu skołczały, tak, że nie puszcza tego chłopaka, jak go chwycił za włosy, tak i trzyma.
25 Izausa gaisma, atīt zvaneitu i tai jūs atroda obi sēdējūt, cakulūs turādamīs! Iz-aŭsa gajsma, at-it zwaniejtu i taj jus at-roda obi siediejut’, cakułus turadamiś! Zaświtało, przyszli dzwonić i tak ich znaleźli obu siedzących i trzymających się za czuby.
26 Pajēme tū nabašnīku, atruove nu puiša i paglobuoja, – Pa-jemia tu nabaszniku, at-rowia nu pujsza i pa-głoboja, – Wzięli tego nieboszczyka, oderwali i pochowali, –
27 pieč jau beja mīra tamā baznīcā, nabīdēja vairuok. piecz jaŭ bieja mira tamâ baźnijcâ, na bidieja wajrok. potem było już spokojnie w kościele i nie straszyło więcej.
28 Baznīckungs pazvolēja puišam pajemt tū vysu zalta naudu, kur jis izkartuojis beja i vēļ īdeve jam treis simti rubļu, a tī, kur nūbāga, tūs sagiva i īdeve jim pa symtu puoru žogoru! Baźnijc-kungs pa-zwoleja pujszam pa-jemt’ tu wysu załta naŭdu, kur jis iz-kartojis bieja i wial i-diewia jam trejs simti rublu, a ti, kur nu-baga, tus sa-giwa i i-diewia jim pa symtu poru żogoru! Ksiądz pozwolił chłopakowi zabrać wszystkie złote pieniądze, które w karty był wygrał i dał mu od siebie 300 rubli, a tych, którzy uciekli, złapali i dali im po 100 par rózeg!