| 1 |
nu jā - ar babeņu myusim beja taidys nu vakorā klusuos stuņdis |
|
z babcią miałyśmy takie ciche wieczorne godziny |
well, granny and me had these quiet hours in the evening together |
|
|
|
| 2 |
ee kod - jei skaitēja puotorus, es jai paleidzieju i kod nadreikstē lasēt nikū - es gon bīži viņ - nu es tikū kai īzamuocejūs lasēt |
|
ona recytowała pacierze, ja jej pomagałam i nie było wolno czytać - ja jednak często – ledwo co nauczyłam się czytać
|
when she was reciting her prayers, I helped her. One wasn't allowed to read anything, but I often - well, I had just learned to read |
|
|
|
| 3 |
es gon babeņai gon draudziņom kuruos atguoja pi juos gostūs, as jom skaitieju gruomotys prīkšā |
|
to ja i babcia koleżankom, które przychodziły do niej w odwiedziny książki czytałam na głos |
I read aloud, tp granny and to her friends who came to see her, I read books to them |
|
|
|
| 4 |
maņ patyka lasēt |
|
ja lubiłam czytać |
I liked to read |
|
|
|
| 5 |
vot un ee vēļ tymuos ot klusajuos stuņdēs, kod mes ar babeņu bejom kūpā i i muocējamēs tūs garūs puotorus, kaidus jei skaitē, es vāluok dūmoju, ka tys maņ skūlā voi školā paleidzēja |
|
no i jeszcze w tych cichych godzinach, kiedy my z babcią byłyśmy razem i uczyłyśmy się tych długich pacierzy, które one recytowała – później myślałam, że to mi pomagało w szkole
|
yes, and besides in these quiet hours, when granny and me were together and learnt these long prayers which she read by heart - later I thought that this helped me in school |
|
|
|
| 6 |
jo es varieju izamuocētīs i dzejūļus ot taidus garus i vysi breinuojēs - kas maņ ir nu - deļ kuo es varu veļ taida nu nalela meitine i varieju jau taidus īsamuocēt |
|
bo mogłam wyuczyć się i takich długich wierszy i wszyscy dziwili się – co mam, no, dlaczego mogę – jeszcze taka mała dziewczyna i mogłam już tak się nauczyć |
for I could learn by heart long poems and everybody wonder about me - how could I, still such a small girl, learn by heart such long ones |
|
|
|
| 7 |
as dūmoju ka tys i bierneibā vot tys ar puotorim tei - atminis treniņš sova veida tys beja |
|
ja myślę, że ten – w dzieciństwie to z tymi pacierzami, to było pewnego rodzaju trening pamięci |
I think that these prayers in my early childhood, that was a kind of memory training. |
|
|
|
| 8 |
nu tai - nu babeņa maņ beja faktiski taids pats golvonais cylvāks dzeivē deļ tuo ka mama daudz struoduoja, beja cīši aizjimta, |
|
babcia faktycznie była najważniejszym człowiekiem w moim życiu, dlatego że matka dużo pracowała, była bardzo zajęta
|
Actually granny was the most important person in my life, because mother worked a lot, she was very busy
|
|
|
|
| 9 |
nu ot babeņa maņ – gon pio juos tī tūs puotorus mes muocējamēs gon par dzeivi runuojom |
|
a babcia – u niej my i tych pacierzy się uczyłyśmy, i o życiu rozmawiałyśmy |
and so granny – at her place we learned these prayers, and we also talked about life |
|
|
|
| 10 |
jei mm jei ir pec izceļsmis taitod nu Kruoslovys rajona, voi tod apriņķa, Šķaunis pogosta, Landskoronys - Ostrovsku sādžys |
|
ona pochodzi ze wsi Landskorona – Ostrovki, gminy Šķaune (Szawno koło Landskorony), powiatu krasławskiego |
she is originally from the village Landskorona – Ostrovski, in the Šķaune parish in Krāslava district or county |
|
|
|
| 11 |
un jei mm jai beja lobs bolss jei beja loba dzīduotuoja |
|
i ona miała dobry głos, ona była dobrą śpiewaczką |
and she had a good voice, she was a good singer |
|
|
|
| 12 |
maņ ni mamai taida bolsa nav |
|
ani ja ni mama nie mamy takiego głosu |
neither I nor mother have such a voice |
|
|
|
| 13 |
bet baba izvadē vysus tur nu Ūgrinīkim, kuri nūmyra ot pa tū meža ceļu leidz Viļānu bazneicai jei dzīduoja |
|
a babcia odprowadziła wszystkich zmarłych z Ūgrinīki tą leśną drogą do kościoła w Wielonach |
but grandma accompanied [in the funeral procession] all the dead from Ūgrinīki along the forest track up to the church of Viļāni |
|
|
|
| 14 |
ari kuozuos jei dzīduoja |
|
ona także śpiewała na weselach |
she also sang at weddings |
|
|
|
| 15 |
un maņ ir taids lels grāks dzeivē izdareits |
|
i ja jeden duży grzech popełniłam w życiu |
and in my life I have committed one really big sin |
|
|
|
| 16 |
tikū pazaruodējēs tī – magnetofoni – Daina... laikam Daina – |
|
kiedy pokazały się te pierwsze magnetofony – Daina chyba się nazywały – |
when the first tape-recorders had just appeared – Daina, I think they were called |
|
|
|
| 17 |
mama beja nūpierkuse taidu magnetofonu un es itymā magnetofonā īraksteju babenis salmu dzīduojumus, saprūti?
|
|
mama kupiła taki magnetofon i ja na ten magnetofon nagrałam babci śpiewanie psalmów, rozumiesz? |
my mother had bought such a tape-recorder and I recorded grannys singing of psalms, you see? |
|
|
|
| 18 |
un vāluok es uzrakstieju viersā kau kaidus šlāgerus ja |
|
a później ja nagrałam na to jakieś przeboje, tak |
and later I overwrote it with some hits! |
|
|
|
| 19 |
un - as nazynu es soku: kū es šūdiņ atdūtu par tū lai es varātu tū atgrīzt bet nu tai tys beja |
|
ja nie wiem, powiem wam – czego bym nie dała za to, żeby móc to odwrócić, ale tak to było |
and I dont know – I tell you: I would give anything today if I could turn it back – but that's how it happened |
|
|
|
| 20 |
nuu un pec tam nu ka skūlā suokam īt faktiskai skūlā jau tū literarū valūdu beja - suokam muoceitīs |
|
no, a potem, kiedy już chodziliśmy do szkoły - oczywiście w szkole uczyliśmy się tego języka literackiego (= łotewskiego) |
well then later, when we went to school – in school actually we began to learn the standard language (= Latvian) |
|
|
|
| 21 |
un skūlā jau mes sajutom ka tys latgaliskais ir kau kas taids na vysā lobs, taids ūtruos kategorejis
|
|
i w szkole już czuliśmy, że ten łatgalski to coś nie całkiem dobrego – coś drugiej kategorii |
and in school we felt that this Latgalian is something not really good, sort of second rate |
|
|
|
| 22 |
maņ pat ir taids - pīdzeivuojums kad es |
|
nawet mam pewne przeżycie |
I even have a special experience |
|
|
|
| 23 |
vosoruos mani aizsyutē mama dzeivuot tur pi kristamuotis Sarkaņūs tīpat Rēzeknis tymā rajonā - Sarkaņu bazneica kur tei slovonuo irā |
|
latem mama wysłała mnie na mieszkanie u chrzestnej w Sarkani – tu w powiecie rzeżyckim, gdzie ten słynny kościół |
during summer mother sent me to stay with my godmother in Sarkani – that's right here in Rēzekne district, where the famous church of Sarkani is – |
|
|
|
| 24 |
tur ee es dzeivuoju pi kristamuotis - mamys muosys |
|
ja mieszkałam u chrzestnej – siostry mamy |
I was living there at my godmother’s place – she is mother’s sister |
|
|
|
| 25 |
un tur atbrauce nu Viļānim skūluotuoja Rudko meita Velga |
|
i przyjechała z Wielon córka nauczyciela Rudka, Velga |
one day Velga, the daughter of teacher Rudko, came [by bus] from Viļāni |
|
|
|
| 26 |
izkuop nu autobusa i soka "loba dīna Maruta" |
|
ona wysiada z autobusu i mówi „dzień dobry, Maruto!” (po łatgalsku) |
she got out of the bus and said “good afternoon, Maruta” (in Latgalian) |
|
|
|
| 27 |
un es eju tur garom veikalam, es soku -- "labdien" |
|
a ja przechodzę obok sklepu i mówię „dzień dobry” (po łotewsku) |
I was passing by a shop and I said “good afternoon” (in Latvian) |
|
|
|
| 28 |
jei soka "kas tu namuoki latgaliski runuot?" |
|
ona mówi „co, nie potrafisz mówić po łatgalsku?” |
she said: “what – you cant speak Latgalian?” |
|
|
|
| 29 |
as soku "nāā – namuoku as". |
|
ja mówię „nie, nie potrafię” |
I said: “No, I cant” |
|
|
|
| 30 |
jei vēļ maņ reizi |
|
ona mi jeszcze raz |
she [asked] me again |
|
|
|
| 31 |
[NN: kurā godā tys beja? ML: nu – kurā godā - tod kod es guoju pyrmā klasē seždesmit pyrmā seždesmit pyrmā godā] |
|
[NN: który rok to było? ML: który rok – kiedy byłam w pierwszej klasie, sześćdziesiąty pierwszy, w sześćdziesiątym pierwszym roku]] |
[interviewer interrupts with the question when, in which year, that happened; ML: which year – when I was in first grade, sixty one, in the year sixty one [end of interruption, speaker resumes the sentence begun before the interruption]
|
|
|
|
| 32 |
un jei maņ vēļ reiz prosa: "tu – tu namuoki latgaliski?" es soku "namuoku" |
|
i ona mnie jeszcze raz pyta „ty nie znasz łatgalskiego?” ja mówię „nie znam” |
and she asked me again: “you don't know Latgalian?” I said “I don't.” |
|
|
|
| 33 |
jei vēļ maņ reiz, soka "teišam” jei soka “namuoki?" es soku "namuoku" – |
|
ona mi mówi jeszcze raz: „naprawdę nie znasz?” ja mówię „nie znam” |
One more time she [asked] me, she said: “really, you can’t?” I said: “I can’t.” |
|
|
|
| 34 |
es smiejūs kai tys svātais Pīters kur treis reizis aizalīdzēs, jā? kungam Jezum |
|
ja teraz śmieję się – jak Święty Piotr, który trzy razy zapierał się pana Jezusa |
it makes me laugh – just as Saint Peter, who three times disowned the lord Jesus |
|
|
|
| 35 |
i dūmoju ka nu vot varbyut deļ tuo vysa muna dzeive tagad vot ir tai nūkuortuota ka maņ tuos latgaliskuos lītys juoaizstuov |
|
i myślę, że może dlatego całe moje życie teraz jest tak urządzone że muszę bronić tych spraw łatgałskich |
and I think that maybe that is why my whole life is organized now so that I have to defend the Latgalian case |
|
|
|
| 36 |
par tū bierneibys aizalīgšonu |
|
za to zapieranie się w dzieciństwie |
because of this denial in my childhood |
|
|
|
| 37 |
jā - jo as ar bārna sirsneņu saprotu ka kau kas ar tū latgaliskū tys ir kau kas napareizais |
|
no bo swoim serduszkiem dziecięcym rozumiałam, że coś tam z łatgalskim jest nie tak, że jest coś swego rodzaju nieprawdziwego |
for with the pure heart of a child I understood that there is something with this Latgalian, that it is something improper |
|
|
|
| 38 |
un ka tei ir nu valsts volūda tys čiuliskais ir tys jau augstuokā līmenī |
|
i ten język państwowy, ten język ciuli, ten jest już na wyższym poziomie |
and that the state language, the Čiuli language, is on a somehow higher level |
|
|
|