Kinship And Identity

Indo-European languages → Slavic languages → East Slavic Languages → Belarusian
(after: Lewis 2009Lewis 2009 / komentarz/comment/r /
Lewis, M. Paul (red.) 2009. The Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas: SIL International. [http://www.ethnologue.com/].
)

The lects most closely related to the language varieties discussed in this chapter are all other dialects of Belarusian. Similarities can also be observed in the transitional East Slavic variations, described in a separate profile. Among further related languages are Ukrainian and Russian. The broader language family also includes, among others, Croatian, Polish and Slovakian (Lewis 2009Lewis 2009 / komentarz/comment/r /
Lewis, M. Paul (red.) 2009. The Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas: SIL International. [http://www.ethnologue.com/].
).


Map of the range of Belarusian Southwestern dialect in 1914 (after: Michaluk 2010: map 3Michaluk 2010 / komentarz/comment/r /
Michaluk, Dorota 2010. Białoruska Republika Ludowa 1918–1920. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
).

Language vs. dialects

The varieties of Belarusian spoken in Poland belong to the Southwestern dialects group. Dialects of the West Polesie region, sometimes classified as Belarusian (cf. Krywcki 2003Krywcki 2003 / komentarz/comment/r /
Kрывіцкі, Аляксандр А. [Krywicki] 2003. Дыялеакталогія беларускай мовы. Мінск: Вышэйшая школа.
) occur in Poland as well, but are presented separately.

Identity

There is a well-known statement by a Ruthenian nobleman, Stanisław Orzechowski from 1544, who used to say about himself “gente Rutenus, natione Polonus”. The inhabitants of White Russia did not have their own national identity distinct from that of other Ruthenians in the Commonwealth (Michaluk 2010: 29-30Michaluk 2010 / komentarz/comment/r /
Michaluk, Dorota 2010. Białoruska Republika Ludowa 1918–1920. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
). Lithuanians was the name used for all the population of (Great Duchy of) Lithuania (that is to say not the Crown of Poland; Straczuk 1999: 23Straczuk 1999 / komentarz/comment/r /
Straczuk, Justyna 1999. Język a tożsamość człowieka w warunkach społecznej wielojęzyczności. Pogranicze polsko-litewsko-białoruskie. Warszawa: UW.
). The regional division into “Crowners” and Lithuanians functions in Podlasie to this day (Sajewicz 1997: 97Sajewicz 1997 / komentarz/comment/r /
Sajewicz, Michał 1997. „O białorusko-ukraińskiej granicy językowej na Białostocczyźnie.”, w: Feliks Czyżewski & Michał Łesiów (red.) Ze studiów nad gwarami wschodniosłowiańskimi w Polsce. Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 91-107.
). Jerzy Chmielewski, chief editor of the Belarusian journal Czasopis, refers to the speakers of “the simple language” as “Bałta-Sławiany” or “Biełarusa- Jaćviahi”, emphasizing that, although his fellow countrymen are Belarusian, they differ from those living in Belarus (Chmielewski 2010Chmielewski 2010 / komentarz/comment/r /
Chmielewski, Jerzy 2010. „Maja kraina prostaj movy”, Czasopis.pl. [http://czasopis.pl/ostrow-krynki/moj-widnokrag/blog]
).
In the narrative of contemporary history textbooks in Belarus, the Grand Duchy of Lithuania is portrayed as an old Belarusian state (Zieliński 2012: 28Zieliński 2012 / komentarz/comment/r /
Zieliński, Miłosz J. 2012. „Wielkie Księstwo Litewskie w szkolnych podręcznikach do historii w Republice Białoruś”, Wiadomości Historyczne 302: 20-28.
), which is in line with theories explaining its origins in Belarusian historiography (Zieliński 2012: 23-24Zieliński 2012 / komentarz/comment/r /
Zieliński, Miłosz J. 2012. „Wielkie Księstwo Litewskie w szkolnych podręcznikach do historii w Republice Białoruś”, Wiadomości Historyczne 302: 20-28.
). Moreover, there is an opposition faction operating in Belarus which promotes Lithuanian identity by putting the term літвіны or alternatively ліцвіны (pron. litviny, litzviny) in opposition to літоўцы (pron. litowtzy) denoting Lithuanians as the contemporary nation speaking the Baltic language (Bury 2008Bury 2008 / komentarz/comment/r /
Bury, Jan 2008. „Litwinizm - nowe zjawisko na Białorusi”, Kresy.pl. [http://www.kresy.pl/wydarzenia?zobacz/litwinizm---nowe-zjawisko-na-bialorusi-1]
).
The ethnonym Belarusian was used for the first time to describe a nationality in 1586 by the Protestant Samuel Rysiński. As time went by, the terms: Belarus, Belarusian, the Belarusian language, became widespread among members of the Orthodox Church to denote what Catholics would call: Lithuania, Lithuanian, the Lithuanian language. They were also supported in that by official Russian ideology (Michaluk 2010: 33-34Michaluk 2010 / komentarz/comment/r /
Michaluk, Dorota 2010. Białoruska Republika Ludowa 1918–1920. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
).
In contemporary Belarus, the Belarusian language is used not only among native Belarusians, but also Russians, Poles, Ukrainians and others.
According to Michał Sajewicz, the basic factor for choosing a national identity in Podlasie is the realization of one’s dialect belonging to one of the national languages (Sajewicz 1993: 132Sajewicz 1993 / komentarz/comment/r /
Sajewicz, Michał 1993. „Wyobrażenie «małej ojczyzny» w białoruskojęzycznych wspólnotach wiejskich na Białostocczyźnie”, w: Jerzy Bartmiński (red.) Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, s. 127-140.
). Nevertheless, national identity in the Białystok region was not shaped solely according to the language criterion (i.e. a Belarusian dialect speaker as a Belarusian). Also noted are cases of Catholics who would use the Belarusian dialect and consider themselves Poles, or Polish speakers from a family using the Ukrainian dialect who considered themselves Belarusian (Łesiów 1994: 127Łesiów 1994 / komentarz/comment/r /
Łesiów, Michał 1994. „Gwary ukraińskie między Bugiem i Narwią”, Białostocki Przegląd Kresowy II: 117-137.
).
The Orthodox population, considered by some researchers to be Ukrainian-speaking, was deemed Belarusian by the Soviet, and later Polish, authorities, which had an influence on people’s awareness and has consequences for Polish language policy (Łesiów 1997: 14Łesiów 1994 / komentarz/comment/r /
Łesiów, Michał 1994. „Gwary ukraińskie między Bugiem i Narwią”, Białostocki Przegląd Kresowy II: 117-137.
). As a rule, members of the Orthodox church in the Białystok region tend to retain the East Slavic dialect more often than Catholics (Łesiów 1994: 127Łesiów 1994 / komentarz/comment/r /
Łesiów, Michał 1994. „Gwary ukraińskie między Bugiem i Narwią”, Białostocki Przegląd Kresowy II: 117-137.
).
Regardless of the language variety used in this region, the Orthodox East Slavic population identifies themselves with “their own people” perceived according to the religion criterion. In 1973, W. Pawluczuk judged that the awareness of Belarusianness is only the awareness of the name and occurs only among educated people (Pawluczuk 1972: 131Pawluczuk 1972 / komentarz/comment/r /
Pawluczuk, Włodzimierz 1972.  Światopogląd jednostki w warunkach rozpadu społeczności tradycyjnej. Warszawa: PWN.
).
Belarusian national identity began to shape itself in the Białystok region already before the Second World War. It became considerably widespread, however, after 1956. Those identifying themselves with the Belarusian nation were, above all, members of Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne (the Belarusian Socio-Cultural Society) and young intelligentsia. Cultural and political activities also contributed to the rise of the Belarusian identity. The first national minority party in the post-war Poland was Białoruskie Zjednoczenie Demokratyczne (Belarusian Democratic Union) (Sajewicz 1997: 95Sajewicz 1997 / komentarz/comment/r /
Sajewicz, Michał 1997. „O białorusko-ukraińskiej granicy językowej na Białostocczyźnie.”, w: Feliks Czyżewski & Michał Łesiów (red.) Ze studiów nad gwarami wschodniosłowiańskimi w Polsce. Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 91-107.
).

Identification in censuses

At the beginning of the 1980s, one fourth of the Orthodox inhabitants of the Białystok region described themselves as Belarusians, 30% felt to be Polish, 30% called themselves “Ruscy” (Mironowicz 2010: 23Mironowicz 2010 / komentarz/comment/r /
Mironowicz, Eugeniusz 2010. „Białorusini w Polsce (1919-2009)”, w: Teresa Zaniewska (red.) Białorusini. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 9-28.
).
In the National Census 2002, Belarusian nationality was declared by 152, 900 people, while sociological estimates point to 300,000-500,000 people (Czykwin 2010b: 42Czykwin 2010b / komentarz/comment/r /
Czykwin, Elżbieta 2010b. „Białoruska mniejszość narodowa. Problem asymilacji w kontekście stygmatu społecznego”, w: Teresa Zaniewska (red.) Białorusini. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 29-46.
). 250,000-400,000 Belarusians in Poland is a number often quoted (Pryhodzicz 1998: 19Pryhodzicz 1998 / komentarz/comment/r /
Прыгодзіч, Мікалай Р. [Pryhodzicz] 1998. „З гісторыі беларускай мовы”, w: Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Беларуская мова. Opole: UO, s. 13-24.
; Fałowski 2011: 145Fałowski 2011 / komentarz/comment/r /
Fałowski, Adam 2011. „Język białoruski”, w: Barbara Oczkowa & Elżbieta Szczepańska (red.) Słowiańskie języki literackie. Rys historyczny. Kraków: UJ, s. 145-160.
). In the opinion of Elżbieta Czykwin, this is caused by stigmatization, which made the respondents conceal their Belarusian identity (Czykwin 2010b: 42Czykwin 2010b / komentarz/comment/r /
Czykwin, Elżbieta 2010b. „Białoruska mniejszość narodowa. Problem asymilacji w kontekście stygmatu społecznego”, w: Teresa Zaniewska (red.) Białorusini. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 29-46.
).
47,640 Belarusians lived in Poland in 2002, according to the National Census of Population and Housing 2002 (Czykwin 2010a: 7Czykwin 2010a / komentarz/comment/r /
Czykwin, Elżbieta 2007. „Prawosławni Białorusini w Polsce. Osobowe konsekwencje ukrywania stygmatu”, w: Antoni Mironowicz & Marcin Ulanowski (red.) Kościoły i związki wyznaniowe, a świadomość narodowa mieszkańców pogranicza. Białystok: Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica, s. 103-119.
).
In the 2011 National Census, 46,000 respondents declared Belarusian national-ethnic identification, 36,000 of which mentioned it as the first one, and 30,000 as the only one (Nowak 2012: 106Nowak 2012 / komentarz/comment/r /
Nowak, Lucyna (red.) 2012. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników. Warszawa: GUS.
). Moreover, according to the data provided by the census, 2,800 Belarusians lived in Poland permanently – particularly in the Podlaskie, Masovian and Lublin Voivodeships (Nowak 2012: 98Nowak 2012 / komentarz/comment/r /
Nowak, Lucyna (red.) 2012. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników. Warszawa: GUS.
). No data on languages spoken by this population is currently available.

Identity variants

The following groups have been distinguished by Michał Sajewicz (Sajewicz 1993: 133-134Sajewicz 1993 / komentarz/comment/r /
Sajewicz, Michał 1993. „Wyobrażenie «małej ojczyzny» w białoruskojęzycznych wspólnotach wiejskich na Białostocczyźnie”, w: Jerzy Bartmiński (red.) Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, s. 127-140.
) among the Belarusian-speaking population of Podlasie according to their national identification:

• Orthodox Christians – people who share a bond with the community of their family, neighbours and Orthodox Christians and who have a sense of connection with “their own people” i.e. Orthodox Christians, both Belarusian- and Ukrainian-speaking; they describe themselves as “Ruscy”, “Prawosławni” (“Orthodox”), “Prości” (“Simple”), “Tutejsi” (“Local”). M. Sajewicz associates this group with “rusticity and generally low level of education”;
• Polish Orthodox Christians – in the minds of this group, the notion of nation is connected above all with the state; the group opts for assimilation while retaining their religious and ethnic bond; it supports the use of Polish both at home and at work;
• Polish people of Belarusian origin – they stress their Belarusian identity, pointing at their connections to Poland; they reckon that expression of ethnic culture should be retained “preferably on an ethnographic basis”;
• Belarusian Poles (Polish Belarusians – cf. Sajewicz 1993: 134Sajewicz 1993 / komentarz/comment/r /
  Sajewicz, Michał 1993. „Wyobrażenie «małej ojczyzny» w białoruskojęzycznych wspólnotach wiejskich na Białostocczyźnie”, w: Jerzy Bartmiński (red.) Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, s. 127-140.
  ) – they think that nationality cannot be changed; they sympathise with Belarus, as well as the whole “Ruthenian land”, but “try to be Poles” on an everyday basis; they assume separateness from Belarusians in Belarus;
• Belarusians in Poland – consider themselves a part of the Belarusian nation, and usually know the Belarusian literary language.

The above attempt of classification does not, however, encompass all the speakers of the Belarusian language varieties. Leszek Moszyński (Moszyński 1993: 159Moszyński 1993 / komentarz/comment/r /
Moszyński, Leszek 1993. „Głos w dyskusji”, w: Jerzy Bartmiński (red.) Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, s. 159-160.

) notices that the classification did not account for, for instance, the Belarusian-speaking Catholic population, who consider themselves Polish.
M. Sajewicz investigated the notion of fatherland (rodzina) in the group described by him in the above classification as Orthodox Christians (Sajewicz 1993: 134Sajewicz 1993 / komentarz/comment/r /
Sajewicz, Michał 1993. „Wyobrażenie «małej ojczyzny» w białoruskojęzycznych wspólnotach wiejskich na Białostocczyźnie”, w: Jerzy Bartmiński (red.) Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, s. 127-140.
). He came to the conclusion that the native space is “multiple and concentrically organized” in the collective consciousness of this group. It comprises, above all, their home, then their neighbourhood, rarely region, and only sporadically an ideological fatherland (like “Polszcza” or “Białaruś”) (Sajewicz 1993: 138-139Sajewicz 1993 / komentarz/comment/r /
Sajewicz, Michał 1993. „Wyobrażenie «małej ojczyzny» w białoruskojęzycznych wspólnotach wiejskich na Białostocczyźnie”, w: Jerzy Bartmiński (red.) Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, s. 127-140.
). As claimed by Eugeniusz Czykwin, the Republic of Belarus is not an important reference point for the members of Belarusian minority in Poland (Czykwin 2010a: 8Czykwin 2010a / komentarz/comment/r /
Czykwin, Elżbieta 2007. „Prawosławni Białorusini w Polsce. Osobowe konsekwencje ukrywania stygmatu”, w: Antoni Mironowicz & Marcin Ulanowski (red.) Kościoły i związki wyznaniowe, a świadomość narodowa mieszkańców pogranicza. Białystok: Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica, s. 103-119.
).
The question of external identification of the speakers of East-Slavic varieties among the inhabitants of Podlasie is also open to discussion. Some researchers are inclined to recognize the whole Orthodox Christian population of Podlasie as Belarusians (Sajewicz 1993: 132Sajewicz 1993 / komentarz/comment/r /
Sajewicz, Michał 1993. „Wyobrażenie «małej ojczyzny» w białoruskojęzycznych wspólnotach wiejskich na Białostocczyźnie”, w: Jerzy Bartmiński (red.) Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, s. 127-140.
). In journalist writing, however, they are often assigned a Ukrainian or Belarusian ethnic identity (Kruk 1997: 65-66Kruk 1997 / komentarz/comment/r /
Kruk, Mikołaj 1997. „Białorutenika w białostockich czasopismach i periodykach w latach 1985-1995”, w: Jan F. Nosowicz (red.) Dziedzictwo przeszłości związków językowych, literackich i kulturowych polsko-bałto-wschodniosłowiańskich. Białystok: UB, s. 63-72.
).