Systemy graficzne

Na początku XX w., kiedy w Imperium Rosyjskim zniesiono niektóre ograniczenia wolności słowa w publikacjach białoruskojęzycznych, konkurowały warianty pisowni oparte na cyrylicy i alfabecie łacińskim, jednak ostatecznie większą popularność zdobyła cyrylica (Fałowski 2011Fałowski 2011 / komentarz/comment/r /
Fałowski, Adam 2011. „Język białoruski”, w: Barbara Oczkowa & Elżbieta Szczepańska (red.) Słowiańskie języki literackie. Rys historyczny. Kraków: UJ, s. 145-160.
).
Wśród białoruskiej emigracji używana jest łacinka (białoruski wariant alfabetu łacińskiego) oraz taraszkiewica, tj. alfabet cyryliczny w formie opracowanej przez Branisława Taraszkiewicza (Pryhodzicz 1998: 21Pryhodzicz 1998 / komentarz/comment/r /
Прыгодзіч, Мікалай Р. [Pryhodzicz] 1998. „З гісторыі беларускай мовы”, w: Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Беларуская мова. Opole: UO, s. 13-24.
). Strona internetowa emigracyjnej Rady Białoruskiej Republiki Ludowej, która odwołuje się do krótkotrwałej białoruskiej państwowości z początku XX w., jest prowadzona z wykorzystaniem taraszkiewicy (http://www.bnr.org).
Od 2001 r. tradycyjna białoruska łacinka wykorzystywana jest na Białorusi jako alfabet pomocniczy w kartografii zamiast systemów transkrypcji opartych na językach zachodnich. Uzus ten można zaobserwować choćby na dostępnych w Internecie mapach Google Maps. Zastosowanie jej także w dokumentach (np. paszportach) postulowała I. Haponenka (2009Haponenka 2009 / komentarz/comment/r /
Haponenka, Iryna 2009. „Што ты ёсць, беларуская лацінка?”, Звязда 229 (26587). [http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=48534&idate=2009-12-03]
).
Łacinką drukowane jest na Białorusi czasopismo nieregularne o charakterze opozycyjnym i monarchistycznym Litwa, którego twórcy odwołują się do wspomnianego wyżej samookreślenia się jako Litwinów (Bury 2008Bury 2008 / komentarz/comment/r /
Bury, Jan 2008. „Litwinizm - nowe zjawisko na Białorusi”, Kresy.pl. [http://www.kresy.pl/wydarzenia?zobacz/litwinizm---nowe-zjawisko-na-bialorusi-1]
).
Publikacje (książki, czasopisma, strony internetowe) w dialektach białoruskich z terenu Polski wykorzystują różne formy zmodyfikowanego alfabetu łacińskiego oraz cyrylicę. Strona internetowa Cybervioska prezentuje teksty literackie w czterech wersjach zapisu: dialektalnej w alfabecie łacińskim z ortografią wzorowaną na polskiej (obecność dwuznaków), dialektalnej w białoruskiej łacince, standardowej białoruskiej w łacince i standardowej białoruskiej w cyrylicy (http://cybervioska.w.interia.pl/razryuka_4.htm). Przykładem wariantu pośredniego jest tom poezji Michała Szachowicza Napievy (Ŝachoviĉ 1987Ŝachoviĉ 1987 / komentarz/comment/r /
Ŝachoviĉ, Michaś 1987. Napievy. Białystok: Wojewódzki Dom Kultury.
) – użyto tu do zapisu nazwiska autora znaków diakrytycznych <Ŝ> i <ĉ>, a pisownia samych wierszy wykorzystuje  dla spółgłosek retrofleksyjnych dwuznaki , .
Polsko-litewscy Tatarzy używali do zapisu języka polskiego i białoruskiego pisma arabskiego (Łapicz 1986Łapicz 1986 / komentarz/comment/r /
Łapicz, Czesław 1986. Kitab Tatarów litewsko-polskich. Toruń: UMK.
).


Przykład tekstu białoruskiego zapisanego pismem arabskim. Kopia tekstu znajdującego się w British Museum. Reprodukcja za: Łapicz 1986: 229Łapicz 1986 / komentarz/comment/r /
Łapicz, Czesław 1986. Kitab Tatarów litewsko-polskich. Toruń: UMK.
.