Media

W Polsce ukazuje się kilka romskich czasopism:
  • Rrom p-o drom – miesięcznik, wydawany w latach 1990 – 2011 przez Centralną Radę Romów w Białymstoku.
  • Dialog–Pheniben – kwartalnik, wydawany od 1995 r. (z przerwami) przez Stowarzyszenie Romów w Polsce z siedzibą w Oświęcimiu
  • Romano Atmo – dwumiesięcznik, wydawany od 2006 r. przez Związek Romów Polskich w Szczecinku
  • Kwartalnik Romski – wydawany od 2010 r. przez Stowarzyszenie Romano Waśt w Radomiu
Ponadto od 2008 r. Muzeum Okręgowe w Tarnowie wydaje rocznik Studia Romologica – jedyne w Polsce pismo naukowe poświęcone w całości tematyce romskiej.

Edukacja religijna

Romowie polscy w przeważającej większości są katolikami. Krajowym Duszpasterzem Romów jest ksiądz Stanisław Opocki, który co roku organizuje specjalne cygańskie pielgrzymki: do Rywałdu Królewskiego i Limanowej.

Przykładowe teksty

Fragment modlitwy Ojcze nasz:

Polska Roma

Jamaro Dad,
kaj san dre bolipen,
te jaweł śwjenćindo Tyro Ław
te jaweł Tyro them,
te ćheł so kames,
syr dre bolipen,
adźa pe phuw.



Bergitka Roma

Amaro Dad,
so sał ando nebos,
me aweł świnćinen Tiro naw,
me aweł Tiro kralipen,
me kereł pes so kames,
sar ando nebos,
kawka pre phuw.

Kalderari

Amaro Dad,
so san ando ćeri,
te awel swuntoT o anaw,
te aresel To rajo,
te awel kerdini ti woja,
ando ćeri,
sar pre phuw.

Lowari

Amaro Dad,
kaj san ando ćeri,
te awel sunto To anaw,
te awel Ti krajeja,
te awel kerdi Ti woja,
ando ćeri,
sar pe phuw.



Na stronie Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji
http://mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl/mne/prawo/ustawa-o-mniejszosciac/tlumaczenia/6490,Tlumaczenia-Ustawy-o-mniejszosciach-narodowych-i-etnicznych-oraz-o-jezyku-region.html
znaleźć można tłumaczenia tekstu Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym na dialekty polska roma i bergitka roma - załączone i na naszej stronie.


Dotychczasowy stan wiedzy

Słownik

W 1953 r. ukazała się książka Jerzego Ficowskiego Cyganie Polscy, na której końcu autor zawarł uwagi o języku romani, zarys gramatyki oraz słowniczek polsko – cygański, który następnie poprawiał i rozwijał w następnych, rozszerzonych wydaniach książki, już pod tytułem Cyganie na polskich drogach.
W 2008 r. Romskie Stowarzyszenie Oświatowe „Harangos” wydało Rozmówki romskie – romane wakeribena, autorstwa Izabeli Jaśkowiak i Pawła Lechowskiego. W tymże roku nakładem poznańskiej Fundacji „Bahtałe Roma – Szczęśliwi Cyganie” ukazały się Rozmówki polsko–romskie w dialekcie Cyganów górskich – Bergitka Roma, autorstwa znanego skrzypka Miklosza Deki Czurei, zaś w roku 2009 Muzeum Okręgowe w Tarnowie wraz z Romskim Stowarzyszeniem Oświatowym „Harangos” wydały opracowany przez poetę romskiego z Czarnej Góry Jana Mirgę Słownik romsko–polski, który zawiera, poza tłumaczeniem cygańskich słów, również przykłady ich zastosowania w zdaniach oraz uproszczoną część poświęconą gramatyce

Organizacje

W Polsce działa ponad 90 organizacji romskich (stowarzyszeń i fundacji). Dwóch ich przedstawicieli (Roman Chojnacki i Robert Bladycz) zasiada w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych, przy której działa też Zespół ds. Romskich.
Od 2004 roku (wprowadzany był w latach 2001-2003 jako pilotażowy w woj. małopolskim) funkcjonuje Rządowy program na rzecz społeczności romskiej.