Standaryzacja

Dotychczas nie podejmowano prób standaryzacji żadnej z omawianych tu odmian językowych. Oczywiście wszystkie osoby teksty musiały zdecydować się na jakiś rodzaj zapisu. Nikt nie rościł sobie jednak pretensji do tego, by stał się on jedynym obowiązującym. Nawet Florian Biesik, który chciał być ojcem literackiego języka wilamowskiego, nie chciał ustalić raz na zawsze sposobu zapisu tego języka, a jedynie starał się go przedstawić tak, aby:

każdy w Wilamowicach mógł zapoznać się z nim w 5 minut i czytać go płynnie.

Godnym zauważenia faktem jest to, że w kilku najnowszych pracach (Andarson 2010Andrason 2010 / komentarz/comment /
Andrason, Alexander 2010. “Expressions of futurity in the Vilamovicean language”, Stellenbosch Papers in Linguistics 40: 1-10.
, 2011Andrason 2011 / komentarz/comment /
Andrason, Alexander 2011. “Vilamovicean verbal system – Do the Preterite and the Perfect mean the same?”, Linguistica Copernica I(5): 271-285.
; Neels 2012Neels 2012 / komentarz/comment /
Neels, Rinaldo 2012. De nakende taaldood van het Wymysojer, een Germaans taaleiland in Zuid-Polen. Een socuilinguïstische analyse. Leuven: Katolieke Universiteit Leuven [nieopublikowana praca doktorska].
; Ritchie 2012Ritchie 2012 / komentarz/comment /
Ritchie, Carlo 2012. Some Considerations on the Origins of Wymysorys. Sydney: The University of Sydney (praca licencjacka).
) do zapisu języka wilamowskiego użyto sposobu, którego w swojej twórczości literackiej, naukowej i publicystycznej wykorzystuje Tymoteusz Król (2011Król 2011 / komentarz/comment /
Król, Tymoteusz [2011]. S’ława fum Wilhelm. Wilamowice: Stowarzyszenie na Rzecz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice „Wilamowianie”.
). Istnieje więc szansa, że stanie się on standardem w wymysiöeryś.

Słowniki

Jedynym słownikiem bielskiego dialektu jest stworzony w 1860 roku przez Jacoba Bukowskiego Idiotikon. Zawiera on listę słów, które pojawiają się w jego wierszach zebranych w tomie Gedichte in der Mundart der deutschen schlesisch-galizischen Gränzbewohner resp. von Bielitz-Biala. Słownik załączono ponizej.
Istnieje natomiast kilka słowników samego języka wilamowskiego. Pierwszy z nich to "Słowniczek wyrazów gwary wilamowickiej", będący dziełem Józefa Latosińskiego i stanowiący część jego Monografii miasteczka Wilamowic (1909: 282-319Latosiński 1909 / komentarz/comment /
Latosiński, Józef 1909. Monografia Miasteczka Wilamowic. Na podstawie źródeł autentycznych. Kraków. [przedruk 1990].
). Najpełniejszym jak do tej pory spisem wilamowskich słów jest jednak wspomniane dwutomowe, niemieckojęzyczne dzieło Wörterbuch der deutschen Mundart von Wilamowice, autorstwa Hermana Mojmira (1930-1936Mojmir 1930-1936 / komentarz/comment /
Mojmir, Hermann 1930-1936. Wörterbuch der deutschen Mundart von Wilamowice. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
)[9przyp09 / komentarz/comment /
Listę słów z dzieł literackich Floriana Biesika, których nie ma w słowniku Mojmira sporządził Tomasz Wicherkiewicz (2003: 461-465).
]. Pozycja ta, mimo swej ogromnej wartości naukowej jest jednak trudno dostępna. Tym ważniejszą rolę odgrywa słownik wilamowskiego poety, nauczyciela języka i twórcy jednego z „wilamowskich alfabetów” Józefa Gary (2004Gara 2004 / komentarz/comment /
Gara, Józef 2004. Zbiór wierszy o wilamowskich obrzędach i obyczajach oraz słownik języka wilamowickiego. Wilamowice: Stowarzyszenie na Rzecz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice „Wilamowianie”.
). Wilamowskie słownictwo przetłumaczone zostało na język polski, angielski i niemiecki. Lingwistyczny słownik języka wilamowskiego przygotowywany jest przez Tymoteusza Króla i Alexandra Andrasona.